ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിവാഴ്ചയുടെ അടിമത്തത്തിൽ നിന്ന് ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രത്തിലേക്ക്; ജനാധിപത്യ ഇന്ത്യയുടെ ചരിത്രം

ന്യൂഡൽഹി: ബ്രിട്ടീഷ് കോളനിവാഴ്ചയുടെ നീണ്ട രണ്ടു നൂറ്റാണ്ടുകാലത്തെ അടിമത്തത്തിൽ നിന്ന് ലോകത്തെ ഏറ്റവും വലിയ ജനാധിപത്യ രാഷ്ട്രമായി ഇന്ത്യ മാറിയതിനു പിന്നിൽ ത്യാഗങ്ങളുടെയും പോരാട്ടങ്ങളുടെയും ഐതിഹാസികമായ ചരിത്രമുണ്ട്. ലക്ഷക്കണക്കിന് സ്വാതന്ത്ര്യസമര സേനാനികളുടെ ജീവനും രക്തവും നൽകി നേടിയെടുത്ത ഈ സ്വാതന്ത്ര്യം, ഒരു ജനതയുടെ നിശ്ചയദാർഢ്യത്തിന്റെയും അതിജീവനത്തിന്റെയും പ്രതീകമായി നിലകൊള്ളുന്നു.

ബ്രിട്ടീഷ് ഈസ്റ്റ് ഇന്ത്യാ കമ്പനിയുടെ വരവോടെ ആരംഭിച്ച സാമ്രാജ്യത്വ ശക്തികളുടെ ആധിപത്യത്തിനെതിരായ ചെറുത്തുനിൽപ്പുകൾ 1857-ലെ ഒന്നാം സ്വാതന്ത്ര്യ സമരത്തോടെയാണ് ഒരു സംഘടിത ദേശീയ മുന്നേറ്റത്തിന് വഴിമാറിയത്. "ശിപായി ലഹള" എന്ന് ബ്രിട്ടീഷുകാർ വിശേഷിപ്പിച്ച ഈ സമരം രാജ്യത്തിന്റെ പല ഭാഗങ്ങളിലായി വ്യാപിക്കുകയും ഇന്ത്യൻ ജനതയുടെ മനസ്സിൽ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിന്റെ വിത്തുകൾ പാകുകയും ചെയ്തു. ഈ പോരാട്ടമാണ് പിന്നീട് ഇന്ത്യൻ ദേശീയ പ്രസ്ഥാനത്തിന് അടിത്തറ പാകിയത്.

1885-ൽ ഇന്ത്യൻ നാഷണൽ കോൺഗ്രസ്സിന്റെ രൂപീകരണത്തോടെ സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായുള്ള പോരാട്ടങ്ങൾക്ക് കൂടുതൽ സംഘടിത രൂപം കൈവന്നു. ആദ്യഘട്ടത്തിൽ മിതവാദപരമായ ആവശ്യങ്ങൾ ഉന്നയിച്ചിരുന്ന പ്രസ്ഥാനം, ബാലഗംഗാധര തിലകൻ, ലാലാ ലജ്പത് റായ്, ബിപിൻ ചന്ദ്ര പാൽ തുടങ്ങിയ തീവ്രദേശീയവാദി നേതാക്കളുടെ വരവോടെ "പൂർണ്ണ സ്വരാജ്" (സമ്പൂർണ്ണ സ്വാതന്ത്ര്യം) എന്ന ലക്ഷ്യത്തിലേക്ക് നീങ്ങി.

ഇരുപതാം നൂറ്റാണ്ടിന്റെ തുടക്കത്തിൽ മഹാത്മാഗാന്ധിയുടെ ഇന്ത്യൻ രാഷ്ട്രീയ പ്രവേശനത്തോടെ സ്വാതന്ത്ര്യസമരം ഒരു ബഹുജന മുന്നേറ്റമായി മാറി. അഹിംസയിലും സത്യാഗ്രഹത്തിലും അധിഷ്ഠിതമായ അദ്ദേഹത്തിന്റെ സമരമാർഗ്ഗങ്ങൾ ലോകശ്രദ്ധ പിടിച്ചുപറ്റി. 1920-ലെ നിസ്സഹകരണ പ്രസ്ഥാനം, 1930-ലെ ഉപ്പുസത്യാഗ്രഹം, 1942-ലെ ക്വിറ്റ് ഇന്ത്യാ സമരം എന്നിവ ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണത്തിന്റെ അടിത്തറ ഇളക്കി. ജവഹർലാൽ നെഹ്റു, സർദാർ വല്ലഭായ് പട്ടേൽ, സുഭാഷ് ചന്ദ്രബോസ്, ഡോ. ബി.ആർ. അംബേദ്കർ തുടങ്ങി നിരവധി നേതാക്കൾ ഈ പോരാട്ടങ്ങൾക്ക് ദിശാബോധം നൽകി.

അനേകം പോരാട്ടങ്ങൾക്കും ചർച്ചകൾക്കും ശേഷം, 1947-ലെ ഇന്ത്യൻ ഇൻഡിപെൻഡൻസ് ആക്ട് പ്രകാരം ബ്രിട്ടീഷ് ഭരണം അവസാനിച്ചു. 1947 ഓഗസ്റ്റ് 15-ന് ഇന്ത്യ ഒരു സ്വതന്ത്ര രാജ്യമായി പ്രഖ്യാപിക്കപ്പെട്ടു. സ്വാതന്ത്ര്യാനന്തരം, ഡോ. ബി.ആർ. അംബേദ്കറുടെ നേതൃത്വത്തിലുള്ള ഭരണഘടനാ നിർമ്മാണ സമിതി തയ്യാറാക്കിയ ഭരണഘടന 1950 ജനുവരി 26-ന് നിലവിൽ വന്നു. അതോടെ ഇന്ത്യ ഒരു പരമാധികാര, സോഷ്യലിസ്റ്റ്, മതേതര, ജനാധിപത്യ റിപ്പബ്ലിക്കായി മാറി.