കള്ളിനന്‍ വജ്രത്തിന് ശേഷം 120 വര്‍ഷത്തിനിടെ കണ്ടെത്തുന്ന ഏറ്റവും വലിയ രത്‌നം; 2492 കാരറ്റ് ഭാരമുള്ള 'മോട്സ്വെഡി'ക്ക് വിലയിടുന്നതില്‍ രത്‌ന വ്യാപാരികള്‍ക്ക് വലിയ വെല്ലുവിളി; ബോട്‌സ്വാനയിലെ ഖനിയില്‍ നിന്നും കിട്ടിയ വജ്രം ആരു സ്വന്തമാക്കും?
അന്റേര്‍പ്: ലോകത്തിലെ രണ്ടാമത്തെ ഏറ്റവും വലിയ വജ്രമായ, 2,492 കാരറ്റ് ഭാരമുള്ള 'മോട്സ്വെഡി'ക്ക് വിലയിടുന്നതില്‍ രത്‌നവ്യാപാരികള്‍ക്ക് വലിയ വെല്ലുവിളി നേരിടുന്നു. കഴിഞ്ഞ വര്‍ഷം ബോട്‌സ്വാനയിലെ ഒരു ഖനിയില്‍ നിന്ന് കണ്ടെത്തിയ ഈ അമൂല്യ രത്‌നം ഒരു മ്യൂസിയത്തിലോ ഒരു അറബ് ഷെയ്ഖിന്റെ സ്വകാര്യ ശേഖരത്തിലോ ഇടംപിടിച്ചേക്കാം. എന്നാല്‍ അതിന്റെ യഥാര്‍ത്ഥ മൂല്യം നിര്‍ണ്ണയിക്കുന്നത് എളുപ്പമുള്ള കാര്യമല്ലെന്നാണ് വ്യാപാര സ്ഥാപനങ്ങള്‍ വ്യക്തമാക്കുന്നത്.
രത്‌ന വ്യാപാര സ്ഥാപനമായ എച്ച്.ബി. അന്റേര്‍പ് ആണ് മോട്സ്വെഡിയുടെ വില നിശ്ചയിക്കുന്നതിനുള്ള ചുമതല വഹിക്കുന്നത്. 'നിലവില്‍ ഇതിന് ഒരു വിലയിടുക എന്നത് അതീവ ബുദ്ധിമുട്ടുള്ള കാര്യമാണ്,' എച്ച്.ബി. അന്റേര്‍പിന്റെ പബ്ലിക് അഫയേഴ്‌സ് ഡയറക്ടര്‍ മാര്‍ഗോ ഡോണ്‍കിയര്‍ എഎഫ്പിയോട് പറഞ്ഞു. 'ഞങ്ങള്‍ ആദ്യം ഈ രത്‌നം വിശദമായി പരിശോധിക്കുകയും, മിനുസപ്പെടുത്തിയ രൂപത്തില്‍ ഇതില്‍ നിന്ന് എന്തു നേടാനാകുമെന്ന് വിലയിരുത്തുകയും ചെയ്ത ശേഷം മാത്രമേ ഒരു നിഗമനത്തിലെത്താന്‍ കഴിയൂ.' അതിന്റെ കായ രൂപം വിലയിടുന്നതിലെ പ്രധാന വെല്ലുവിളിയായി അവര്‍ ചൂണ്ടിക്കാട്ടി.
കനേഡിയന്‍ ഖനന സ്ഥാപനമായ ലുക്കാര കണ്ടെത്തിയ ഈ ഭീമാകാരമായ വജ്രം, ലോകപ്രശസ്തമായ കള്ളിനന്‍ വജ്രത്തിന് ശേഷം കഴിഞ്ഞ 120 വര്‍ഷത്തിനിടെ കണ്ടെത്തുന്ന ഏറ്റവും വലിയ രത്‌നമാണ്. 1905-ല്‍ ദക്ഷിണാഫ്രിക്കയില്‍ നിന്ന് കണ്ടെത്തിയ 3,106 കാരറ്റുള്ള കള്ളിനന്‍ വജ്രം ഒമ്പത് വ്യത്യസ്ത രത്‌നങ്ങളായി മുറിക്കുകയും, അവയില്‍ പലതും ബ്രിട്ടീഷ് രാജകീയ കിരീടത്തിലെ ആഭരണങ്ങളുടെ ഭാഗമാവുകയും ചെയ്തിരുന്നു. മോട്സ്വെഡിയുടെ ഈ അപൂര്‍വത അതിന്റെ മൂല്യം നിര്‍ണ്ണയിക്കുന്നതില്‍ വലിയ സ്വാധീനം ചെലുത്തുന്നുണ്ട്.
ഔദ്യോഗികമായി വില നിശ്ചയിച്ചിട്ടില്ലെങ്കിലും, മോട്സ്വെഡിക്ക് ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളില്‍ നിന്ന് വലിയ തോതിലുള്ള താല്‍പ്പര്യം ലഭിച്ചിട്ടുണ്ടെന്ന് ഡോണ്‍കിയര്‍ വ്യക്തമാക്കി. ലോകത്തിലെ മൂന്നാമത്തെ ഏറ്റവും വലിയ വജ്രം ഉള്‍പ്പെടെ മറ്റ് മൂന്ന് അമൂല്യ രത്‌നങ്ങളോടൊപ്പം മോട്സ്വെഡിയും നിലവില്‍ എച്ച്.ബി. അന്റേര്‍പ് പ്രദര്‍ശിപ്പിക്കുന്നുണ്ട്. ഈ നാല് രത്‌നങ്ങള്‍ക്കും കൂടി മൊത്തത്തില്‍ കുറഞ്ഞത് 100 ദശലക്ഷം ഡോളര്‍ (ഏകദേശം 830 കോടി രൂപ) ലഭിക്കുമെന്നാണ് എച്ച്.ബി. അന്റേര്‍പ് പ്രതീക്ഷിക്കുന്നത്. ഇവയുടെ അസാധാരണമായ വലുപ്പം കാരണം, ഒരുപക്ഷേ ഇവ ഒരു മ്യൂസിയത്തിന്റെ ചരിത്രപരമായ ശേഖരങ്ങളുടെ ഭാഗമായും മാറിയേക്കാം.
ഈ ഭീമാകാരവും അപൂര്‍വവുമായ വജ്രത്തിന്റെ അന്തിമ മൂല്യനിര്‍ണ്ണയവും അതിന്റെ ഭാവിയും ലോകമെമ്പാടുമുള്ള രത്‌നവിപണിയും ചരിത്രാന്വേഷികളും ആകാംഷയോടെ ഉറ്റുനോക്കുകയാണ്.