ചൊവ്വയിൽ 'അപരിചിതൻ'; ജെസീറോ ക്രേറ്ററിൽ കണ്ടെത്തിയത് ഇരുമ്പിന്റെയും നിക്കലിന്റെയും സാന്ദ്രത കൂടിയ 80 സെന്റീമീറ്റർ വലുപ്പമുള്ള പാറ; ഉൽക്കാശിലയായിരിക്കാമെന്ന് നിഗമനം; 'ഫിപ്സാക്‌സ്‌ല' ചുവന്ന ഗ്രഹത്തിൽ രൂപപ്പെട്ടതല്ലെന്ന് നാസ
വാഷിംഗ്ടൺ: ചുവന്ന ഗ്രഹമായ ചൊവ്വയിൽ നാസയുടെ പെർസെവറൻസ് റോവർ ഒരു 'അപരിചിതനെ' കണ്ടെത്തിയിരിക്കുന്നു. ചൊവ്വയുടെ ഉപരിതലത്തിൽ സാധാരണയായി കാണാൻ സാധ്യതയില്ലാത്ത ഈ പാറ ശാസ്ത്രജ്ഞരെ അമ്പരപ്പിക്കുകയാണ്. റോവർ അടുത്തിടെ പര്യവേക്ഷണം നടത്തിയ ജെസീറോ ക്രേറ്ററിന് സമീപമുള്ള വെർനോഡൻ എന്ന സ്ഥലത്താണ് 80 സെന്റിമീറ്റർ (ഏകദേശം 31 ഇഞ്ച്) വലുപ്പമുള്ള ഈ അസാധാരണ പാറയുടെ സാന്നിധ്യം തിരിച്ചറിഞ്ഞത്.
സെപ്റ്റംബർ 19, 2025-ന് റോവറിലെ ലെഫ്റ്റ് മാസ്റ്റ്കാം-സെഡ് ക്യാമറയാണ് പാറയുടെ ചിത്രം പകർത്തിയത്. 'നമ്മുടെ ഇടയിലെ ഒരു അപരിചിതൻ?' എന്ന തലക്കെട്ടോടെ നാസ പുറത്തിറക്കിയ ബ്ലോഗിൽ ഈ പാറയ്ക്ക് 'ഫിപ്സാക്‌സ്‌ല' എന്ന് പേര് നൽകിയിരിക്കുന്നു. ആദ്യ കാഴ്ചയിൽ തന്നെ പ്രദേശത്തെ മറ്റ് പാറകളിൽ നിന്ന് ഇതിന് വ്യത്യാസമുണ്ടെന്ന് ശാസ്ത്രജ്ഞർക്ക് മനസ്സിലായി.
പാറയുടെ രൂപത്തിലും വലുപ്പത്തിലുമുള്ള വ്യത്യാസമാണ് ആദ്യമായി ശ്രദ്ധിക്കപ്പെട്ടതെങ്കിലും, റോവറിലെ സൂപ്പർകാം ലേസർ ഉപയോഗിച്ചുള്ള വിശകലനമാണ് ഇതിലെ യഥാർത്ഥ രഹസ്യം പുറത്തുകൊണ്ടുവന്നത്. സൂപ്പർകാം ലേസറും സ്പെക്ട്രോമീറ്ററുകളും ഉപയോഗിച്ച് നടത്തിയ പ്രാഥമിക പഠനങ്ങളിൽ, ഈ പാറയിൽ ഇരുമ്പിന്റെയും നിക്കലിന്റെയും സാന്ദ്രത അവിശ്വസനീയമാംവിധം കൂടുതലാണെന്ന് കണ്ടെത്തി.
ചൊവ്വയുടെ തനത് പുറന്തോടിൽ ഈ മൂലകങ്ങളുടെ സാന്നിധ്യം വളരെ വിരളമാണ്. എന്നാൽ, ഇരുമ്പിന്റെയും നിക്കലിന്റെയും ഇത്തരത്തിലുള്ള സംയോജനം സാധാരണയായി കാണപ്പെടുന്നത് വലിയ ഛിന്നഗ്രഹങ്ങളുടെ കാമ്പിൽ രൂപപ്പെടുന്ന 'ഇരുമ്പ്-നിക്കൽ ഉൽക്കാശിലകളിലാണ്'.
ഇതിനർത്ഥം, 'ഫിപ്സാക്‌സ്‌ല' എന്ന പാറ ചൊവ്വയിൽ രൂപപ്പെട്ടതല്ല, മറിച്ച് സൗരയൂഥത്തിലെ മറ്റേതോ ഭാഗത്ത് രൂപപ്പെടുകയും, ദൂരെയുള്ള ഒരു കാലഘട്ടത്തിൽ ചൊവ്വയിലേക്ക് പതിക്കുകയും ചെയ്ത ഒരു ബഹിരാകാശ സഞ്ചാരിയാകാനാണ് സാധ്യത. ചെറുതെങ്കിലും ഒരു മേശയുടെ വലുപ്പമുള്ള ഈ പാറ, പ്രദേശത്തെ താഴ്ന്നതും പരന്നതുമായ മറ്റ് പാറകളിൽ നിന്ന് വേറിട്ട് ഒറ്റപ്പെട്ടുനിൽക്കുന്നു. ജെസീറോ ക്രേറ്ററിന് പുറത്ത്, മുൻപ് ഉൽക്കാപതന പ്രക്രിയകളാൽ രൂപപ്പെട്ടതായി അറിയപ്പെടുന്ന പാറക്കെട്ടുകൾക്ക് മുകളിലായാണ് റോവർ ഇത് കണ്ടെത്തിയത്.
ജെസീറോ ക്രേറ്ററിൽ ഇത്തരത്തിലുള്ള ഒരു ഇരുമ്പ്-നിക്കൽ ഉൽക്കാശിലയെ പെർസെവറൻസ് റോവർ കണ്ടെത്തുന്നത് ശാസ്ത്രജ്ഞർക്ക് അപ്രതീക്ഷിതമായിരുന്നു. ജെസീറോ ക്രേറ്ററിന് സമാനമായ പ്രായമുള്ള ഗേൽ ക്രേറ്ററിൽ നാസയുടെ ക്യൂരിയോസിറ്റി റോവർ ഇതിനുമുമ്പ് ധാരാളം ഉൽക്കാശിലകൾ കണ്ടെത്തിയിരുന്നു. 2014-ൽ കണ്ടെത്തിയ 1 മീറ്റർ വീതിയുള്ള "ലെബനൻ" ഉൽക്കാശിലയും 2023-ൽ കണ്ടെത്തിയ "കൊക്കോ" ഉൽക്കാശിലയും ഇതിൽ ഉൾപ്പെടുന്നു.
ചൊവ്വയുടെ ചരിത്രത്തെക്കുറിച്ചും, പുരാതന കാലത്ത് ഗ്രഹത്തിൽ സംഭവിച്ച ഉൽക്കാപതനങ്ങളെക്കുറിച്ചും, സൗരയൂഥത്തിന്റെ ആദ്യകാല രൂപീകരണത്തെക്കുറിച്ചുമുള്ള നിർണായക വിവരങ്ങൾ നൽകാൻ ഇത്തരം ഉൽക്കാശിലകൾക്ക് കഴിയും. 'ഫിപ്സാക്‌സ്‌ല' ഒരു ഉൽക്കാശിലയാണോ എന്ന് ഔദ്യോഗികമായി സ്ഥിരീകരിക്കുന്നതിനായി കൂടുതൽ പഠനങ്ങളും വിശകലനങ്ങളും നടത്തേണ്ടതുണ്ടെന്ന് നാസ അറിയിച്ചു.